Właściwości i zastosowanie sezamu
EkspertOdKuchni
3/22/2024
ok. 2 min
Sezam jest niezwykle popularnym składnikiem w wielu kuchniach na całym świecie. Oprócz wyjątkowego smaku jest także bogaty w cenne składniki odżywcze, które przynoszą wiele korzyści zdrowotnych. Poniżej przyjrzymy się mu bliżej i przedstawimy jego kulinarne zastosowania.
Jak rośnie sezam i skąd pochodzi?
Sezam indyjski (Sesamum indicum L.) to jednoroczna roślina oleista z rodziny połapkowatych, która pierwotnie występowała na obszarach Afryki i Azji. Obecnie jest uprawiana głównie w krajach o ciepłym klimacie, takich jak Indie, Sudan czy Meksyk. Charakteryzuje się wysoką tolerancją na suszę i wysokie temperatury, co sprawia, że doskonale rośnie w warunkach podobnych do tych panujących na obszarach śródziemnomorskich.
Sezam może osiągnąć wysokość nawet do 2 metrów. Jego charakterystycznymi cechami są długie, lancetowate liście oraz białe, różowe lub fioletowe kwiaty. Kiedy roślina osiągnie odpowiednią dojrzałość, kwiaty zaczynają opadać, a na ich miejscu pojawiają się kapsułki zawierające nasiona sezamu.
Odmiany sezamu
Istnieje kilka różnych odmian sezamu, z których każda może się nieco różnić pod względem koloru nasion, smaku oraz właściwości. Oto one:
•
sezam biały — to najczęściej spotykana odmiana sezamu, która ma białe nasiona i lekko orzechowy smak;
•
sezam czarny — ma ciemniejsze, prawie czarne nasiona i intensywniejszy smak oraz aromat niż biały sezam. Jest również bogatszy w niektóre składniki odżywcze;
•
sezam brązowy — to rzadsza odmiana sezamu, charakteryzująca się brązowym odcieniem nasion i delikatnym, orzechowym smakiem.
Sezam łuskany a niełuskany
Sezam występuje zarówno w postaci łuskanej, jak i niełuskanej, a obie formy mają swoje zalety i zastosowania. Sezam łuskany to nasiona, które zostały poddane procesowi usuwania zewnętrznej łuski, co powoduje, że stają się jasne i gładkie. Z kolei sezam niełuskany to nasiona, które zachowują swoje zewnętrzne łuski. Ta forma jest bogatsza w błonnik i inne składniki odżywcze, ponieważ większość wartości odżywczych znajduje się właśnie w skorupce nasion.
Ziarna sezamu — właściwości zdrowotne
Istnieje wiele korzyści zdrowotnych, które płyną ze spożywania sezamu. To nie tylko doskonały dodatek do potraw, ale i świetne źródło cennych wartości odżywczych. Oto najważniejsze właściwości sezamu białego:
•
bogactwo składników odżywczych — nasiona sezamu są bogatym źródłem wielu składników odżywczych, takich jak witaminy (np. witamina E, witaminy z grupy B), minerały (np. wapń, magnez, żelazo, cynk) oraz białko.
•
wsparcie zdrowia serca — sezam to cenne źródło fitosteroli i kwasów tłuszczowych, które mogą pomóc w obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi, co korzystnie wpływa na zdrowie serca;
•
wsparcie zdrowia kości — dzięki zawartości wapnia i magnezu, spożywanie nasion sezamu może wspierać zdrowie kości oraz zapobiegać osteoporozie;
•
wsparcie układu immunologicznego — witamina E obecna w sezamie ma właściwości antyoksydacyjne, co może pomagać we wzmocnieniu układu immunologicznego i zwalczaniu wolnych rodników;
•
źródło przeciwutleniaczy — regularne spożywanie ziaren sezamu może pomóc w zwalczaniu stresu oksydacyjnego w organizmie, co przyczynia się do zapobiegania chorobom przewlekłym;
•
wsparcie trawienia — włókna obecne w ziarnach sezamu mogą wspomagać zdrowie przewodu pokarmowego poprzez regulację trawienia i zapobieganie zaparciom;
•
kontrola wagi — duża ilość kalorii sprawia, że sezam tuczy, jeśli jest spożywany w nadmiarze. Jednak zawarte w nim nienasycone kwasy tłuszczowe mogą wspomóc spalanie tkanki tłuszczowej, gdy stosujemy go w odpowiednich ilościach.
Zastosowanie sezamu w kuchni
Sezam jest niezwykle wszechstronnym składnikiem kulinarnym, który można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Może być dodawany do sałatek, zup, pieczywa, ciast i deserów. Olej sezamowy jest popularnym składnikiem w kuchni azjatyckiej, używanym do smażenia, marynowania oraz jako dressing do sałatek. Na bazie sezamu możemy stworzyć również pyszną pastę tahini, wykorzystywanej w wielu tradycyjnych daniach kuchni śródziemnomorskiej i bliskowschodniej.
Przepisy z sezamem w roli głównej
Szukasz pysznych przepisów z sezamem? Oto kilka sprawdzonych propozycji:
•
sezamowe ciasteczka — są pyszne, kruche, a jednocześnie wyjątkowo proste i szybkie w przygotowaniu. Idealnie sprawdzą się do kawy lub herbaty;
•
bajgle z sezamem — doskonale na słodko z ulubionym dżemem, masłem orzechowym, jak i na słono z twarożkiem, guacamole lub żółtym serem;
•
krem sezamowo-czekoladowy — to aromatyczne połączenie sezamu, czekolady, miodu, rumu i kardamonu. Świetnie sprawdzi się jako dodatek do deserów, słodkich wypieków lub ulubionego pieczywa;
•
makaronowa sałatka z brokułami, kurczakiem i sezamem — pasuje zarówno na obiad, jak i imprezy lub przyjęcia na świeżym powietrzu. Całość można skropić odrobiną oleju sezamowego dla podbicia smaku i aromatu. Smacznego!