Cynamon to jedna z najbardziej cenionych naturalnych przypraw roślinnych na świecie. Jego czerwono-rdzawa barwa, korzenny aromat i intensywny smak sprawiają, że od wieków znajduje zastosowanie zarówno w kuchni, jak i medycynie naturalnej. Nie tylko podkreśla walory kulinarne potraw, ale też ma liczne prozdrowotne właściwości – od wspomagania trawienia i regulacji poziomu cukru we krwi, po działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne oraz wzmacniające odporność organizmu.
Skąd pochodzi cynamon?
Cynamon uzyskuje się z kory cynamonowca, czyli drzew z rodzaju Cinnamomum, najczęściej gatunku Cinnamomum verum, znanego jako cynamonowiec cejloński. To właśnie z jego kory powstają cienkie ruloniki, które po wysuszeniu przybierają charakterystyczny jasnordzawy odcień.
Początkowo cynamon pochodził z Cejlonu (dzisiejszej Sri Lanki), gdzie rośnie naturalnie, ale obecnie uprawia się go również w Indonezji, Indiach, Chinach i Wietnamie. W zależności od gatunku kory cynamon może różnić się kolorem, smakiem i zawartością substancji aromatycznych.
Wykorzystuje się go nie tylko jako przyprawę, lecz także w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym – między innymi do produkcji olejków eterycznych i suplementów diety.
Właściwości prozdrowotne i lecznicze cynamonu
Cynamon jest bogaty w składniki bioaktywne, w tym aldehyd cynamonowy – związek odpowiedzialny za jego intensywny zapach i silne właściwości lecznicze. Regularne stosowanie cynamonu w umiarkowanych ilościach może wspierać organizm, m.in. poprzez:
•
wspomaganie regulacji poziomu cukru we krwi i poprawę wrażliwości tkanek na insulinę,
•
łagodne przyspieszanie metabolizmu, co może sprzyjać utrzymaniu prawidłowej masy ciała,
•
wspieranie wydzielania soków trawiennych, co pomaga w dolegliwościach układu pokarmowego,
•
działanie łagodzące przy bolesnych skurczach żołądka i bólu mięśniowym,
•
korzystny wpływ na pracę pęcherzyka żółciowego i apetyt,
•
działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, które mogą wspierać ochronę komórek, w tym neuronów.
Cynamon posiada również polifenole i antyoksydanty, które pomagają neutralizować wolne rodniki i mogą wspierać profilaktykę chorób przewlekłych.
Cynamon cejloński — dawkowanie
Cynamon cejloński (Cinnamomum verum) oraz tzw. kasja (Cinnamomum cassia), nazywana też cynamonem chińskim, to dwa główne rodzaje cynamonu dostępne na rynku. Choć oba mają podobny aromat, cynamon cejloński uznawany jest za bezpieczniejszy przy regularnym spożyciu. Zawiera bowiem znacznie mniej kumaryny – naturalnego związku, którego nadmierne ilości mogą obciążać wątrobę i prowadzić do działań niepożądanych.
Dlatego spożycie cynamonu powinno być umiarkowane. W przypadku cynamonu cejlońskiego niewielka ilość – na przykład około jednej łyżeczki dziennie – jest wystarczająca, by czerpać z jego właściwości smakowych i prozdrowotnych, bez ryzyka dla zdrowia.
Warto pamiętać, że nadmierne spożycie cynamonu, zwłaszcza typu kasja lub w formie suplementów, może powodować podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej i żołądka, a także bóle brzucha. Ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży oraz osoby z chorobami wątroby, wrzodami żołądka lub przyjmujące leki obniżające poziom cukru we krwi, ponieważ cynamon może wchodzić w interakcje z niektórymi preparatami.
Cynamon w kosmetyce i aromaterapii
Nie tylko kuchnia korzysta z tej przyprawy. Dzięki temu, że olejek cynamonowy wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, znajduje on zastosowanie w kosmetyce – jest składnikiem niektórych preparatów wspomagających pielęgnację skóry problematycznej oraz jamy ustnej. Może wspierać gojenie drobnych uszkodzeń skóry, łagodzić stany zapalne dziąseł i działać odświeżająco.
W przemyśle kosmetycznym wykorzystuje się go także do produkcji balsamów rozgrzewających oraz perfum o nutach korzennych, którym nadaje charakterystyczny, ciepły aromat.
Co ciekawe, aktywność olejku cynamonowego wobec niektórych bakterii beztlenowych sprawia, że bywa on stosowany jako składnik produktów do higieny jamy ustnej – jednak jego działanie zależy od stężenia i formy, dlatego w czystej postaci nie powinien być stosowany bezpośrednio na skórę ani błony śluzowe.
Cynamon w kuchni – aromatyczna przyprawa o szerokim zastosowaniu
W kuchni cynamon ma szerokie zastosowanie – to niezastąpiony składnik wielu potraw i deserów. Dodaje głębi zarówno daniom słodkim, jak i wytrawnym. Doskonale komponuje się z cukrem, kakao czy miodem. Wystarczy dodać łyżeczkę cynamonu do kawy, owsianki lub wypieków, by poczuć jego wyjątkowy aromat.
To także smak, który kojarzy się z jesienią – wtedy szczególnie dobrze sprawdzają się pieczone jabłka z miodem i cynamonem, pachnące korzennie i rozgrzewające w chłodniejsze dni. Można go również wykorzystać w proteinowych bułeczkach z cynamonem, które stanowią zdrową alternatywę dla słodkich przekąsek.
A jeśli szukasz czegoś na śniadanie, koniecznie sprawdź przepis na kaszę jaglaną z jabłkiem i cynamonem – to połączenie nie tylko smaczne, ale też sycące i pełne składników odżywczych, które idealnie sprawdzi się na dobry początek dnia.
Czy cynamon jest zdrowy? Podsumowanie
Cynamon to nie tylko aromatyczna przyprawa, ale także źródło cennych składników bioaktywnych, które mogą wspierać zdrowie. Wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i wspomagające trawienie. Może pomagać w regulacji poziomu cukru we krwi i łagodzeniu dolegliwości układu pokarmowego, jednak jego spożycie powinno być umiarkowane, szczególnie w przypadku cynamonu typu kasja, który zawiera więcej kumaryny.
Najbezpieczniejszym wyborem na co dzień jest cynamon cejloński – delikatniejszy w smaku i łagodniejszy dla organizmu. Dodawany do potraw, deserów czy napojów może stanowić zdrowy element zrównoważonej diety. Warto jednak pamiętać, że nawet naturalne przyprawy nie zastąpią zdrowego stylu życia, a ich działanie wspiera organizm tylko wtedy, gdy stosuje się je z umiarem.