Co zrobić z białek jaj?

Bezy i pavlova

Zacznijmy od klasyki, bo nie sposób jej pominąć. Beza to najpopularniejszy sposób wykorzystania białek jaj – i wcale nie tak banalny, jak się wydaje. Wbrew pozorom dobra beza to nie tylko ubite białka i cukier. Liczy się technika – temperatura pokojowa, idealnie czysta misa, odrobina cierpliwości i precyzja w pieczeniu. Z tych kilku składników można wyczarować zarówno chrupiące bezy francuskie, jak i puszystą pavlovą z kremem i owocami. W trakcie ubijania stopniowo dodawaj cukier, by piana była gęsta i stabilna – to klucz do sukcesu.

Ale beza to nie tylko deser. Może być elementem bardziej złożonych konstrukcji, jak dacquoise czy torty z warstwą bezową w środku. Można też dodać do niej również zmielone orzechy, kokos czy kakao, by złamać słodycz. I choć cukier to podstawa bezy, warto eksperymentować – np. z cukrem trzcinowym, który daje karmelowy posmak i ciemniejszy kolor.

Słodkie wypieki — ciasta, które kochają białka

Mało kto wie, że wiele lekkich, puszystych ciast opiera się właśnie na białkach. Angel food cake to klasyczny przykład – ciasto o strukturze gąbki, pozbawione tłuszczu, oparte tylko na ubitych białkach i odrobinie mąki. To lekki deser, który jest mniej kaloryczny niż tradycyjne ciasta i dobrze chłonie aromaty – wanilię, cytrynę, migdały.

W białkach można też znaleźć sprzymierzeńca przy pieczeniu biszkoptów. Ubijając je osobno i delikatnie łącząc z masą, można uzyskać niesamowitą lekkość nawet bez proszku do pieczenia. Są też przepisy na babki, kruche ciasteczka, muffiny czy rolady, które wykorzystują nadmiar białek – często z zaskakująco dobrym efektem. Można też wymieszać białka z bakaliami, mielonymi orzechami i cukrem, tworząc coś na kształt ciasta migdałowego – miękkiego w środku, chrupiącego z wierzchu.

Wytrawne opcje — omlety, frittaty i pieczywo

Nie każdy ma ochotę na cukier. Na szczęście białka świetnie sprawdzają się także w kuchni wytrawnej. Najprostszy przykład to omlet z samych białek – lekki, delikatny, bogaty w białko i ubogi w tłuszcz. Idealny dla osób na diecie, sportowców, czy po prostu tych, którzy szukają lżejszego posiłku. Można do niego dodać ulubione warzywa, np. szpinak, paprykę, cukinię lub suszone pomidory. Świetnie smakuje również z twarożkiem lub pieczonym łososiem.

Inną opcją są frittaty i zapiekanki, gdzie białka pełnią rolę spoiwa. Można nimi też częściowo zastąpić całe jajka w wypiekach chlebowych – nie tylko zmieniają konsystencję, ale też poprawiają strukturę miękiszu. W kuchni bezglutenowej to szczególnie cenna funkcja.

Ciasteczka, kokosanki i makaroniki

Jeśli nie beza – to może coś mniej oczywistego? Z białek można przygotować pyszne kokosanki, migdałowe ciasteczka czy francuskie makaroniki. Te ostatnie to już wyższa szkoła jazdy. Makaroniki wymagają idealnej precyzji, odpowiedniego dojrzewania ciasta i cierpliwego suszenia. Ale efekt bywa wart wysiłku – chrupiąca skorupka, wilgotny środek i kolorowy krem w środku.

Prostsze opcje też dają radę. Wystarczy zmieszać białka z wiórkami kokosowymi, cukrem i szczyptą soli, uformować ciasteczka i upiec. W ten sposób przygotujemy kokosanki – chrupiące z wierzchu, miękkie w środku i idealnie słodkie. Świetnym pomysłem na wykorzystanie nadmiaru białek są również orzechowe bezy – dodaj zmielone orzechy laskowe lub włoskie do ubitej piany, wymieszaj delikatnie i piecz powoli w niskiej temperaturze. To świetna przekąska do kawy.

Jak przechowywać białka jaj?

Białka jajek są dość trwałe, ale tylko pod warunkiem odpowiedniego przechowywania. Jeśli planujesz użyć ich w ciągu kilku dni, wystarczy przełożyć je do czystego, szczelnie zamykanego pojemnika i wstawić do lodówki. Najlepiej, jeśli będą przechowywane w temperaturze 2–4°C i zużyte w ciągu 2–4 dni. Warto też opisać pojemnik datą – łatwo zapomnieć, ile już tam leżą. Uważaj, by nie dostała się do nich nawet odrobina żółtka – skróci to ich trwałość i utrudni późniejsze ubijanie.

Jeśli nie masz czasu albo weny, białka jajek nadają się również do mrożenia. Można to zrobić na kilka sposobów: pojedynczo w foremce do kostek lodu (łatwiej potem porcjować), albo zbiorczo – w małym słoiczku lub pojemniku. Kluczowe, żeby opisać datę i liczbę sztuk. Po rozmrożeniu (najlepiej w lodówce, a nie w temperaturze pokojowej) białka dobrze się ubijają i zachowują swoje właściwości. Mrożone można przechowywać nawet do 3 miesięcy bez większej utraty jakości.

A jeśli nie chcesz ich przechowywać, tylko działać od razu – wymieszaj białka z innymi składnikami i użyj do placuszków, naleśników, domowych klusek, pasztetów warzywnych czy sosów. To prosty sposób na codzienne wykorzystanie białek jaj bez marnowania.