Brukiew – zapomniane warzywo o cennych właściwościach
EkspertOdKuchni
11/22/2024
ok. 3 min
Brukiew, znana także jako karpiel, to warzywo, które kiedyś gościło na stołach w całej Europie. Dziś często pozostaje w cieniu bardziej popularnych warzyw korzeniowych, takich jak ziemniaki czy marchew. Tymczasem brukiew zasługuje na powrót do łask – nie tylko ze względu na swoje wartości odżywcze, ale także wszechstronność kulinarną. Dowiedz się, dlaczego warto sięgnąć po to niedoceniane warzywo i jak włączyć je do codziennej diety.
Czym jest brukiew?
Brukiew jadalna (łac. Brassica napus L. var. napobrassica) jest jedną z odmian kapusty rzepak z rodziny kapustowatych. Powstała z naturalnego skrzyżowania rzepy z odmianą kapusty liściowej, co tłumaczy jej podobieństwo do tych roślin zarówno pod względem smaku, jak i wyglądu. Jej charakterystyczną cechą jest bulwiasty korzeń, który może mieć żółty, biały lub fioletowy odcień.
Uprawa brukwi była niezwykle popularna w Polsce w XIX i na początku XX wieku, zwłaszcza na wsiach. Stanowiła podstawę diety w trudnych czasach, takich jak wojny czy głód, kiedy dostęp do bardziej luksusowych produktów był ograniczony. To roślina, która nie ma dużych wymagań glebowych. Dobrze znosi niskie temperatury, dzięki czemu można ją uprawiać nawet w chłodniejszym klimacie. Nasiona kiełkują szybko, a jej krótki czas wegetacji sprawia, że jest to warzywo o wysokiej plenności.
Jak smakuje brukiew?
Brukiew to warzywo o delikatnym, lekko słodkawym smaku z nutą ostrości, która przypomina smak rzepy lub rzodkiewki. Jej żółty miąższ ma przyjemną konsystencję, a zielone liście i nać brukwi mogą być używane jako dodatek do sałatek i surówek.
Brukiew smakuje doskonale zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu. Pieczona, gotowana czy duszona – każda forma wydobywa z niej inne walory smakowe, co czyni ją wszechstronnym składnikiem w kuchni.
Wartości odżywcze brukwi
Brukiew to doskonałe źródło cennych składników odżywczych. Jest niskokaloryczna (zaledwie około 38 kcal na 100 g), co czyni ją idealnym składnikiem diety odchudzającej. Co jeszcze można w niej znaleźć?
•
Witaminy — brukiew jest bogata w witaminy C, E i grupy B, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
•
Minerały — brukiew zawiera potas, wapń, magnez i fosfor, które wspierają zdrowie serca, kości i układu nerwowego.
•
Błonnik — brukiew jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego, który reguluje pracę układu trawiennego, zapobiega zaparciom i pomaga w utrzymaniu uczucia sytości.
•
Przeciwutleniacze — podobnie jak inne warzywa kapustne, brukiew zawiera związki siarkowe, które mogą działać przeciwnowotworowo i łagodzić stany zapalne.
Dlaczego warto jeść brukiew?
Regularne spożywanie brukwi niesie ze sobą wiele korzyści dla organizmu. Oto jej główne właściwości zdrowotne:
•
Wsparcie układu odpornościowego — wysoka zawartość witaminy C sprawia, że brukiew pomaga wzmocnić organizm i chroni przed infekcjami, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
•
Poprawa trawienia — błonnik obecny w brukwi wspomaga perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i sprzyja utrzymaniu zdrowej flory bakteryjnej.
•
Wsparcie dla serca — dzięki obecności potasu brukiew może pomóc w regulacji ciśnienia krwi, co przyczynia się do ochrony przed chorobami układu sercowo-naczyniowego.
•
Działanie antynowotworowe — związki siarkowe w brukwi wykazują właściwości przeciwnowotworowe, pomagając w ochronie przed rozwojem niektórych rodzajów nowotworów.
•
Zdrowe kości — magnez i wapń wspierają mineralizację kości, co jest szczególnie ważne dla osób starszych i kobiet w okresie menopauzy.
Warto pamiętać, że zielone liście brukwi również są jadalne i dostarczają dodatkowych witamin i minerałów.
Zastosowanie brukwi w kuchni
Brukiew to warzywo, które można wykorzystać na wiele sposobów w kuchni. Można ją ugotować i zblendować na gładkie purée. Taka forma świetnie sprawdzi się jako zdrowsza alternatywa dla ziemniaków. Brukiew doskonale smakuje również na surowo — starta na tarce stanowi pyszny element różnorodnych sałatek.
Inną propozycją są placki z brukwi, które mogą być ciekawą odmianą tradycyjnych placków ziemniaczanych. Mają lekko słodki smak i doskonale komponują się z sosem czosnkowym lub ziołowym.
Fanom kremowych dań z pewnością przypadnie do gustu zupa z brukwi. Jest sycąca, aromatyczna i rozgrzewająca – idealna na chłodniejsze dni. Jej subtelny, lekko słodkawy smak doskonale podkreślają dodatki takie jak świeże zioła, grzanki lub odrobina śmietanki.
Podsumowanie
Brukiew to niedoceniane warzywo, które zdecydowanie zasługuje na więcej uwagi. Jej wyjątkowy smak, bogactwo wartości odżywczych i wszechstronność kulinarna sprawiają, że może stać się ciekawym elementem zdrowej diety. Warto przypomnieć sobie o brukwi i włączyć ją do codziennego menu – nie tylko dla jej smaku, ale także dla korzyści zdrowotnych, jakie oferuje.