Rewolucyjne smaki Rosji

Dobrym wstępem do poznawania zawiłości rosyjskiej historii, kultury, obyczajów oraz kuchni będzie sześciodniowa podróż koleją transsyberyjską i rozmowy z tawariszczami tej niecodziennej przejażdżki. Podczas niespiesznego pogryzania pielmieni (małe pierożki z nadzieniem z kilku gatunków mięsa: wołowiny, wieprzowiny i baraniny, a nawet mięsa niedźwiedzia, gęsi i ryb) lub cromesquis ("kromeski" - mięsne paszteciki) i popijania kwasu chlebowego (napój o niskiej zawartości alkoholu) wysłuchasz historii o surowych dniach postu uwarunkowanych kalendarzem świąt prawosławnych (dni postnych jest w roku od 192 do 216), kiedy to głównie je się kasze, ryby i grzyby, albo kulinarne wariacje z tych składników, np. ryby nadziewane grzybami kaszą – najczęściej  jęczmienną (zwana „romanowską”) z dodatkiem rzepy spełniającej rolę naszych ziemniaków. Staroruska kuchnia to także tradycyjne „kiszone” zupy. Sztukę kiszenia warzyw (kapusty, papryki, buraków i innych) i fermentowania napojów (kwaśne mleko, jogurty) Rosjanie przejęli od żołnierzy piechoty scytyjskiej i mongolskiej. Bardzo popularna  jest zupa sczi z sokiem z kiszonej kapusty lub kwaśnych jabłek z dodatkiem warzyw, mięsa i jajek oraz barszcz (zupa z buraków) i solijanka (wyrazista zupa rybna, mięsna lub grzybowa). Typowa zupa kuchni rosyjskiej to ucha przyrządzona z kilku gatunków ryb słodkowodnych. Na drugie danie z typowej kuchni staroruskiej towarzysze podróży zaproponują kulebiak (duży pieróg nadziewany mięsnym farszem z warzywami, ryżem i przyprawami) lub stopkę blinów (placuszków ze specjalnej mąki blinnej na zakwasie, z dodatkiem mąki gryczanej lub z drożdżami) przełożoną kawałkami masła lub skwarkami z dodatkiem kawioru, ryb, różnych gatunków mięs lub śmietany i konfitur. Następnego dnia dostaniesz do wyboru menu z kuchni imperialnej, która weszła przebojem na rosyjskie salony pod koniec XVIII wieku. Nie tylko carskie kuchnie, również bogate dwory ziemiańskie masowo zatrudniały francuskich kucharzy, dzięki czemu dziś możemy delektować się sałatkami winegret (kwaszona kapusta, ziemniaki, kiszone ogórki, marchew, buraki i cebula) i oliwie (cielęcina, jarząbki, gotowane ziemniaki i seler, oliwki, wiśnie, korniszony, szyjki rakowe, świeże ogórki i borowiki oraz jajka na twardo), wołowiną boeuf strogonow (z kiszonymi ogórkami i grzybami z dodatkiem makaronu), czy drobiowym kotletem pożarskim (mielony filet kurczaka z dodatkiem chleba i słodkiej śmietany, panierowany w jajku i bułce tartej, smażony na maśle). Jeśli przy Twoim stoliku padnie hasło: paprobuj płow (ryż z mięsem), to możesz mieć pewność, że jeden z rozmówców pochodzi z Uzbekistanu lub z Azerbejdżanu. Rosjanie u-w-i-e-l-b-i-a-j-ą ryby: dorsze, łososie, śledzie, sardele, jesiotry, a kawior z tej ostatniej uchodzi za wyjątkowo cenny i smaczny. Podaje się go z grzanką posmarowaną masłem, do tego cytryna i kieliszek wódki. Możesz także zamówić rybny specjał typowej kuchni sowieckiej, czyli suszoną wołbę z marynowaną marchewką lub bardzo popularny bałyk (wędzony grzbiet jesiotra lub pstrąga). Gdy czas naszej kulinarnej podróży dobiegnie końca, pora wstawić samowar i zaparzyć tradycyjną herbatę czaj (najbardziej popularna jest czarna chińska herbata "Rosyjska karawana"), podać likiery – nalewkę (likier z dodatkiem owoców jagodowych) lub nastojkę (likier z dodatkiem aromatycznych traw) oraz kisiel (najstarszy rosyjski deser z suszonych owoców, melasy i mleka), szarlotkę (biszkoptowy tort z mleczno-owocowym kremem) i konfitury z całych owoców smażonych w gęstym syropie. Inną słodką przekąską jest pastyła (odparowany i zagęszczony miąższ owoców). Jeśli pogaduszki przy podwieczorku mocno się przeciągają dostaniesz watruszki (podobne do naszych drożdżówek) lub smażone w głębokim tłuszczu pirogi na słodko (z twarożkiem lub jabłkami) lub w wersji wytrawnej (z nadzieniem grzybów, kaszy, ziemniaków, mięsa lub kapusty). Przed powrotem do Polski warto zaopatrzyć się w kilka bochenków borodinskiego chleba – ot, tak, aby jeszcze przez kilka dni pamiętać o niezwykłej ekskursji po rosyjskie specjały.